د امير دوست محمد خان دوهمه پلا پاچاهي
 که څه
هم هيواد د افغاني مجاهدينو په وينو د انګرېزانو څخه خلاصون پيدا کړ او د هغو د لاس
له برکته امير دوست محمد خان بيا د افغانستان پاچا سو مګر امير بيا هم افغان
مجاهدين چي نومونه يې لاندي ليکل سوي دي د باور وړ و نه بلل او هيواد يې د خپلو
زامنو تر منځ و وېشه .
افغاني مجاهدين :
نايب امين الله خان لوګری
سردار سلطان احمد خان سرکار
محمد شاه خان بابکر خېل
نواب محمد زمان خان او د ده زوی شجاع الدوله خان
محمد عثمان خان
نواب جبار خان
مسجدي خان او نور .
د امير دې کار نه يوازي افغاني مجاهدين نا راضه کړه بلکي د امير ټوله وروڼه هم د ده
څخه ناراضه سول او امير لکه تيمور شاه د کورنيو مخالفتونو سره مخامخ سو .
ايران د افغانستان د مرکزي دولت د کمزورۍ څخه استفاده و کړه او پر هرات يې حمله و
کړه او و يې نيوئ . امير د هغه تړون له مخي چي د انګرېزانو سره يې کړئ وو د
انګرېزانو څخه مرسته و غوښته او د بلي خوا د افغان غيرتمند اولس دا و نه منله چي د
هيواد يوه برخه دي يې د بېګانوو تر لاس لاندي وي نو يې پاڅون و کړ او هرات يې د
ايران د قاجاري دولت له لاسه خلاص کړ ٢٧ د جولای ١٨٥٧ م ، امير دوست محمد خان هم
هلته مړ سو او د هرات په ګازرګاه کي د خواجه عبدالله انصاري په هديره کي خاورو ته و
سپارل سو ١٨٦١ م .
امير د خپلي لومړۍ پلا پاچاهۍ په دوره کي هيواد د خپلو وروڼو تر مينځ وېشلئ وو .
هغوی په ازادي سره حکومت کاوه ماليې يې ټولولې او په خپله يې اخيستلې او څه چي زړه
غوښتل هغه يې په هيواد کي کوله .
امير دوست محمد خان په دوهمه ځل پاچاهي کي هيواد د خپلو زامنو تر منځ و وېشه .
يوازنی توپير يې داوو چي د ده زامن د مرکزي حکومت سره تړلي وه او د خپلو سيمو
عايدات يې د مرکز سره شريکول او د مرکز بې اجازې يې کارونه نه کول .
د امير دوست محمد خان څخه ٥٢ اولادونه پاتي سول چي د هغو د جملې څخه يې ٢٩ زامن وه
. د امير دوست محمد خان تر مرګ وروسته امير شير علي خان پاچا سو .
|